ท่ามกลางปัญหาอันซับซ้อนทั้งทางด้านเศรษฐกิจ การเมือง สังคม และวัฒนธรรม ที่โถมกระหน่ำเข้าสู่สังคมไทยในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา ทั้งปัญหาจากปัจจัยภายในประเทศอันเกิดจากจากความขัดแย้งทางการเมืองและโครงสร้างเศรษฐกิจที่เปราะบางจากสภาพความเหลื่อมล้ำที่สูงเด่นและขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศที่ลดลง และปัญหาจากปัจจัยภายนอกประเทศอันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของสังคมโลกในด้านต่างๆ โดยเฉพาะด้านเทคโนโลยี วิกฤตเศรษฐกิจโลก และวิกฤตสิ่งแวดล้อม
ชุดความรู้ปฏิรูปประเทศไทยเป็นความพยายามหนึ่งในการผลิตภูมิปัญญาเพื่อการรับมือกับปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างเท่าทันและแสวงหาทางออกที่มีคุณภาพให้แก่สังคมไทย ผ่านการศึกษาเรียนรู้อันเป็นหัวใจของการสร้างปัญญาใหม่ และใช้ปัญญาใหม่ดังกล่าวเป็นเครื่องนำทางสำหรับการปฏิรูปประเทศไทยให้ดำรงอยู่ได้อย่างมีความหมาย มีคุณค่า มีประสิทธิภาพและมีความเป็นธรรมทางสังคมภายใต้โลกยุคใหม่
